Superdivers inspiratie: Collectmet

Collectmet doet aan armoedebestrijding door onverkochte groenten en fruit op te halen op de markten van de Abattoir. Daar recupereren ze elke zondag voedseloverschotten die ze dan verdelen onder de mensen die er het meest nood aan hebben. Op dinsdag maken ze er ook een lunchmenu mee dat in het WAQ (Wijk Antenne du Quartier) van Molenbeek geserveerd wordt tussen twaalf en twee. Collectmet draait volledig op vrijwilligers: van Jacky, de voorzitter en logistieke held, over Loes de marktcoördinator en penningmeester tot de bonte groep verzamelaars, verdelers, koks en obers.

Wij spraken met Loes tijdens de overheerlijke lunch.

Waarin herkennen vrijwilligers zich in jullie organisatie?

Ik vind onze organisatie vrij speciaal op vlak van vrijwilligers want wij hebben een soort overlap tussen de mensen die wij als klanten zien op zondag en onze vrijwilligers die dan ook dinsdag meehelpen bij het bereiden en opdienen. De meesten onder hen zijn mensen in nood. Zij hebben dus niet veel middelen om aan groenten en fruit te geraken. In die zin zijn het dus mensen die behoeften hebben. Maar je hebt ook vrijwilligers zoals ik die gewoon graag bezig zijn en een steentje bijdragen. Het is een mix van mensen die verschillende belangen hebben wat het soms lastig maakt. Sommige vrijwilligers zijn dan te hard bezig met wat voor zichzelf de beste groenten en fruit zijn en soms moeten we hen dan op de vingers tikken.

Hoe gaan jullie om met de aanwezige diversiteit en cultuurverschillen in jullie organisatie?

Ik probeer iedereen altijd te benaderen zoals ik zelf benaderd zou willen worden. Er zijn twee dingen die je moet hebben om met diverse mensen om te gaan: empathie en respect. Als dat er is, dan kom je er wel. Probleem daarin is soms taal. Wij hebben bijvoorbeeld veel mensen die Frans praten. Daarom moet er soms vertaald worden door anderen en weet je niet altijd of het wel juist gezegd wordt. Om solidair te zijn met iedereen, serveren we in het WAQ ook een vegetarische schotel. Zo houden we niet enkel rekening met mensen die geen vlees eten maar ook meteen met de mensen die bijvoorbeeld enkel halal vlees eten want dat hebben wij niet. Op die manier is er voor iedereen een optie. Op zondag zie je echt de diversiteit van ons publiek wanneer we de foodwaste gaan ophalen want dat is met heel veel mensen van allerlei verschillende culturen die allemaal verschillende talen spreken.

Hoe gaan jullie om met nieuwe vrijwilligers?

We proberen mensen een welkom gevoel te geven als ze nieuw zijn en hen zo snel mogelijk te integreren in de groep. We zijn allemaal mensen. Daar zit voor mij geen verschil in door bijvoorbeeld wie je bent of waar je vandaan komt. Als je mensen met interesse en warmte benadert, voelen ze zich vrij snel op hun gemak. Daarnaast is het belangrijk om duidelijk uit te leggen wat je juist aan het doen bent. Als we met teveel vrijwilligers zijn kan dit soms wel moeilijk worden.

Waarop ben je trots binnen je organisatie?

Dat we iedere zondag een 150-tal verschillende gezinnen kunnen voorzien van eten. Mensen die dat op eigen kracht niet zouden kunnen. En het feit dat we op maandag ook nog eens andere organisaties kunnen bevoorraden met alles dat op het einde van de markt nog over is. Zo hebben we afgelopen maandag 1000 kg appelen kunnen verdelen aan andere organisaties die het goed kunnen gebruiken. Dit gaat van opvangtehuizen tot organisaties als D’Broej (die met kinderen en jongeren uit de meest achtergestelde wijken van Brussel werken). Zij komen dan langs bij mijn collega Jacky, eveneens vrijwilliger, onze logistieke held en president die al deze dingen mogelijk maakt en regelt.

Wat is jullie toekomstdroom?

Ik zou graag hebben dat het zondag wat vlotter verloopt dan nu. We gaan ons systeem veranderen omdat het nu soms teveel druk legt op één dag. Om onze vrijwilligers wat te ontlasten en het fijn te houden voor iedereen zijn we op zoek gegaan naar een manier om het werk wat te spreiden. We zullen de recupe op zondag blijven doen maar de verdeling verplaatsen naar maandag. Op maandag openen we dan als sociale kruidenier. Dat zal iets rustiger en overzichtelijker zijn. We passen onze werking eigenlijk voortdurend aan op basis van onze ervaringen met ons publiek en onze vrijwilligers. We houden de vinger aan de pols en experimenteren met oplossingen tot we een manier vinden die voor iedereen haalbaar is, voor de vrijwilligers en voor ons. Daarnaast zou ik het leuk vinden om Collectmet wat uit te breiden zodat meer mensen kunnen deelnemen en een bezigheid hebben want geen enkel mens is gemaakt om alleen thuis te zitten. Het gaat me niet zozeer om het geven van eten maar vooral om het idee dat we mensen een bezigheid geven en ervoor zorgen dat mensen die hier nieuw toekomen in contact brengen met anderen.

Wat heb je geleerd door met deze bonte groep van vrijwilligers te werken?

Onze vrijwilligers zijn ook maar gewoon mensen die nood hebben aan contact, die gewoon ergens bij willen horen en gelukkig willen zijn door bijvoorbeeld zoals hier, ergens te kunnen bijdragen. Ik heb geleerd dat je door met respect met andere mensen om te gaan, kan komen tot een goede werking tussen de meest verschillende soorten mensen.

Wat was tot nu toe je mooiste moment bij Collectmet?

Wat ik heel tof vind om te zien, is dat de mensen met wie wij werken - waarvan velen zelf geen geld hebben - ook toch nog spullen meenemen om dan te verdelen onder andere mensen in moeilijkheden. Eén van onze vrijwilligsters verzamelt bijvoorbeeld samen met ons voedseloverschotten op zondag. En ondanks dat ze zelf in een moeilijke situatie zit, gaat ze die ook nog uitdelen aan mensen aan het Noordstation. Zulke dingen ontroeren me echt.

Heb je tips voor andere organisaties die met de diversiteit in hun vrijwillligerswerking aan de slag willen?

Heb geduld, wees flexibel en toon interesse in uw vrijwilligers. Maak tijd en probeer mensen te leren kennen, zorg voor ze en allerbelangrijkst: heb heel veel plezier en humor in wat je samen doet!

Interview: Wietse Wauters | Foto: Collectmet