U bent hier

Zorgzame wijk - Begijnhofwijk Brussel

Aanpak

Buurtverkenning en -analyse

  • De buurt telt een zeventigtal sociale- en welzijnsorganisaties.
  • In deze buurt wonen veel alleenstaande mannen.
  • Er werd een enquête gedaan naar noden en behoeften in de buurt.

Contacten met 30 organisaties in de buurt

  • Deze contacten dienden om het zorgzame-wijkproject uit te leggen, elkaar beter te leren kennen en te zoeken naar mogelijke samenwerking. Zes organisaties gingen mee in zee.
  • Actieve aanwezigheid en deelname aan activiteiten in de wijk.

Zoektocht naar buurtbewoners als sleutelfiguren

  • Er werden contacten gelegd met huis-aan-huisbezoeken, flyers, bezoeken aan markt, moskee, opvanghuis.
  • Dialoogtafels met sleutelfiguren.

Keuze van prioritaire acties

  • Start werkgroepen met sleutelfiguren en partners.
  • Uitvoering acties met bijsturing en evaluatie.

Leerpunten

  • Trek naar buiten, zoek onbekende plaatsen op, ga in gesprek, pas je communicatie aan. Een flyer met veel tekst heeft geen effect. Gebruik herkenbare beelden en eenvoudige taal.
  • Het concept mag afgelijnd zijn, het is de context die bepaalt hoe het vorm krijgt. Stel je flexibel op. Er is geen directe weg naar je doel.
  • Maak het concreet, zet gemeenschappelijke acties op in de buurt. Organiseer activiteiten waar je publiek graag naartoe komt, vertrouwd mee is en affiniteit mee heeft. Zoek verder dan wat je zelf vanzelfsprekend vindt.
  • Waardeer de inzet van bewoners. Spreek mensen aan op wat ze kunnen, niet op wat ze niet kunnen. Werk aan vertrouwen, ondanks taal- en cultuurverschillen.
  • Persoonlijk contact is essentieel. De eerste kennismaking zet de toon. Zonder vertrouwensrelatie bereik je niets. Bereid het contact tussen helpende buren voor. Ga een eerste keer mee en geef vooraf wat uitleg over wie je gaat bezoeken, zonder te veel details.
  • Wees optimistisch en blijf erin geloven. Een mislukking is geen ramp. Blijf proberen. Al doende leer je.

Acties

Huiswerkklassen
“Uit de dialoogtafels bleek de nood aan een plek waar kinderen rustig hun huiswerk kunnen maken. Veel gezinnen zijn immers erg klein behuisd. Niet direct iets voor een lokaal dienstencentrum zou je denken. Toch zijn we er mee gestart en komen enkele senioren de kinderen helpen. Zo kregen we ook contact met Marokkaanse mama’s. Toen we hen vroegen of ze wilden meewerken aan een zorgzame wijk, antwoordden ze ‘maar wij kunnen niets’. Eens ze de kans kregen hun talenten te ontdekken, steeg hun zelfvertrouwen. Ze helpen nu senioren in de buurt.”

Het idee ontstond om een ‘trage kassa’ te organiseren waar ouderen zich minder opgejaagd voelen en hulp krijgen om hun inkopen te sorteren. De persoon die hen helpt, kan zo het vertrouwen winnen en nagaan of ze ook elders hulp kunnen gebruiken

Leren uit observaties
“Veel ouderen zijn moeilijk te been en kunnen best wat hulp gebruiken. Maar hoe bereik je hen? We deden een eerste poging door ouderen te gaan observeren die terugkwamen van de markt. Toen we ons aan de uitgang van de metrostations in de buurt opstelden, bleek al snel dat zij zich goed konden behelpen dankzij roltrappen en lift. We deden een tweede poging in een lokale supermarkt. Daar letten we vooral op ouderen die met flessen water en toiletpapier zeulden, wat er op wees dat ze in de buurt wonen. Op één namiddag turfden we een zeventigtal ouderen. Het viel op dat velen vlak na hun inkopen meteen hun boodschappentas weer leegmaakten en herschikten of hun kasticket grondig nakeken. Pas daarna gingen ze weer op pad. Dit zagen we als mogelijk knipperlicht dat iemand zich moeilijk alleen kan beredderen. Maar daarmee was het contact nog niet gelegd. Hen te snel aanspreken creëerde wantrouwen. Zo ontstond het idee om eenmaal per week een ‘trage kassa’ te organiseren waar ouderen zich minder opgejaagd voelen en hulp krijgen om hun inkopen te sorteren. De persoon die hen helpt, kan zo het vertrouwen winnen en nagaan of ze ook elders hulp kunnen gebruiken. Inmiddels verkennen we met supermarkt Carrefour en het jeugdhuis Chicago of we samen een project kunnen opzetten.”

Kleine zorgen verlenen
“Veel buurtbewoners zijn best bereid om ouderen af en toe te helpen met hun kleine, dagelijkse bezigheden. Hen hierop mobiliseren lukt, ons netwerk is intussen uitgegroeid tot zestig buurtbewoners! Voor vrouwen met een migratieachtergrond is dat vaak een manier om hun respect voor ouderen te tonen. Soms is het ook een compensatie voor de zorg die ze zelf niet konden bieden aan hun ouders. De koppeling van vraag en aanbod loopt uiteraard niet altijd vanzelf. Als je een andere moedertaal hebt, is een gezellig babbeltje niet vanzelfsprekend. Ook cultuurverschillen kunnen een drempel zijn. Zo kon of wilde een Tunesische vrouw niet gaan helpen bij een alleenstaande man. Door naar haar bezwaren te luisteren, raakte het probleem opgelost: samen met een vriendin kon het wel.”

Extra info 

Wat

Samen met buurtbewoners bouwen aan een zorgzame buurt waar iedereen zijn talenten kan inzetten en waardig ouder kan worden.

Waar

Begijnhofwijk en omliggende buurten in het centrum van Brussel.

Wie

Lokaal dienstencentrum Het Anker, deelwerking van LD3vzw.

Het Anker zet in op

bloem sociale netwerken samenwerken toeleiding detectie buurtanalyse beleidsadvies kracht en talenten informeren en sensibiliseren

Hoe donkerder de kleur, hoe meer er wordt op ingezet.
Klik op het bloemblad voor meer informatie over deze functie.

Timing

Gestart in 2015

Meer weten?

Mia Laermans en Aicha Tantawi www.ld3.be

Steun van

stad Brussel, KBS

Lees ook 
cover cahier 10

Buurtgerichte zorg is een organisatiemodel om aan iedereen in een buurt passende hulp en zorg aan te bieden.

Zorg
De acht functies van buurtzorgregie

De acht functies van buurtzorgregie

Zorg
Molenbeek

Een ontmoetingsplek in de buurt, waar bewoners van alle rang en stand elkaar beter leren kennen en samen activiteiten doen.

Zorg
mensen aan tafel

Thuisbegeleiding voor ouderen: medewerkers in de sociale economie bezoeken senioren thuis, helpen hen in het dagelijks leven en doen zo werkervaring op.

Welzijn
Zorg
overleg

Mensen met een migratieachtergrond opleiden tot zorgambassadeur.

Zorg