U bent hier

Cultuursensitieve Zorgambassadeurs - Schaarbeek en Anderlecht

 

Wat

Mensen met een migratieachtergrond opleiden tot zorgambassadeur en hen in duo laten werken met zorgprofessionals in de buurt.

Aanpak

Buurtverkenning

  • Ouderen met een migratieachtergrond doen weinig beroep op diensten voor senioren. Ze kennen het aanbod niet of herkennen er zich te weinig in wegens gebrek aan informatie, verschil in taal, levenswijze of opvattingen, of door wantrouwen.
  • Het aanbod van de zorginstellingen is niet aangepast aan de vraag van klanten met een migratieachtergrond.
  • Heel wat werkzoekenden die ervaren mantelzorgers zijn, willen van zorg hun beroep maken.

Organisatie twee parallelle opleidingen

  • Opleiding tot zorgambassadeur voor niet-werkenden, i.s.m. Groep INTRO en erkend door de VDAB.
  • Opleiding cultuursensitieve zorg voor professionals, i.s.m. Odisee.

Bekendmaking van de opleiding zorgambassadeur

  • Medewerkers van EVA bxl en VUB-studenten trokken de wijk in met flyers en affiches, gaven presentaties in moskeeën, vrouwengroepen en wijkgezondheidscentra, er is een Facebookpost, enz. Partnerschap met zorgorganisaties in de buurt om leer- en werkplekken te creëren.
  • In de Brabantwijk zijn dat LDC Aksent, Maison Biloba Huis, oppasdienst Gammes en Solidariteit voor het Gezin.
  • In Kuregem zijn dat LDC Cosmos, WGC Medikuregem, Familiehulp en Thuiszorg Vlaams-Brabant. Duo-werking in de zorg
  • Elke deelnemer van de opleiding zorgambassadeur vormt een duo met een zorgprofessional van een eerstelijnsdienst. Zij leren van elkaar en werken samen om de informele en formele netwerken rond ouderen met een migratieachtergrond te versterken.

Opvolging

  • Onderzoekers van de VUB evalueren het project en ontwikkelen een model voor buurtontwikkeling in de zorg voor senioren.

Leerpunten

  • Verzorgenden, animatoren en zorgambassadeurs leren elkaars kwaliteiten beter kennen en vullen elkaar aan. Organisaties die samenwerken, ontwikkelen inzichten om hun aanbod aan te passen.
  • In een strak gechronometreerd systeem van thuiszorg zal het niet lukken om klanten met een migratieachtergrond aan te trekken. Zorgambassadeurs moeten de tijd krijgen om een vertrouwensrelatie op te bouwen. Naar cultuursensitieve zorg omschakelen kost tijd en energie.
  • Thuiszorgorganisaties worden centraal aangestuurd. Als ze buurtgericht willen werken zullen ze moeten decentraliseren, zodat zorgprofessionals minder kilometers moeten rijden. Deze tijdwinst kan ingezet worden bij de klanten.
  • De zorgsector is heel gereglementeerd. “Verzorgenden mogen hun schoenen niet uitdoen, dat is een kwestie van veiligheid. Maar hoe geraak je dan binnen bij Marokkaanse ouderen, waar het ongepast is om je schoenen aan te houden?” Je kan dit eenvoudig oplossen, maar de vraag moet wel gesteld worden door de zorgorganisatie.
  • De karavaan wordt onderweg gevormd: kennis, inzicht en vaardigheden ontstaan onderweg. Ervaring leidt tot nieuwe kennis en inzichten.

Acties

Detectie en verbinding

“Alles begint bij detectie en persoonlijk contact. Af en toe flyers verspreiden of in een dienstencentrum langsgaan, volstaat niet. Werven doe je niet met foldertjes, wel door een vertrouwensrelatie op te bouwen. Neem bijvoorbeeld de apothekeres die signaleert dat zij Mohammed al lang niet meer zag, wat niet normaal is. Een zorgambassadeur uit de opleiding gaat naar hem thuis, stelt zich voor en vraagt of alles oké is en of hij misschien iets kan doen? Hij schat de situatie in, detecteert eventuele noden, kan tips geven, ergens mee naartoe gaan, enzovoort. Hij kan ook tips geven aan de zorgorganisatie om hun aanbod aan te passen aan de noden van iemand met een migratieachtergrond.”

Werven doe je niet met foldertjes, wel door een vertrouwensrelatie op te bouwen

Tijd en ruimte creëren

“De zorgambassadeurs krijgen tijdens hun opleiding een werkervaringscontract (DSP of Art. 60) of een stageplaats in een zorginstelling. De zorgprofessionals kunnen zich tijdens hun werktijd omscholen en ook daadwerkelijk investeren in het buurtnetwerk en in persoonlijke relaties. Het is een gedeelde verantwoordelijkheid van alle partners om in de eigen organisatie middelen te zoeken zodat medewerkers ruimte en tijd krijgen om hun cultuursensitieve vaardigheden te ontwikkelen. Dit neem je er niet zomaar even bij, het vergt een organisatieverandering. Zo kan Familiehulp met VGC-steun twee verzorgenden één dag per week vrijstellen.”

Doorstroming

“Zorgambassadeurs zijn geen mantelzorgers of vrijwilligers maar betaalde medewerkers. Tijdens de opleiding leren ze beter Nederlands, nadien kunnen ze doorstromen naar opleidingen in de zorg. Ook poetshulp of oppas zijn een optie. Wat telt is dat hun cultuursensitieve competentie gevaloriseerd wordt en dat ze naast hun zorg-, poets- of oppastaak hun rol als zorgambassadeur ook daadwekelijk kunnen opnemen.”

Zorgambassadeurs zijn geen mantelzorgers of vrijwilligers maar betaalde medewerkers. Tijdens de opleiding leren ze beter Nederlands, nadien kunnen ze doorstromen naar opleidingen in de zorg

Mainstreaming

“Wij zien de opleiding cultuursensitieve zorg als een specialisatie voor zorgprofessionals. Na hun opleiding zouden zij een dag per week hun rol als referentiepersoon voor cultuursensitieve zorg moeten kunnen opnemen. Dat is niet alleen beter voor die zorgverleners, maar ook voor de cliënten en voor de buurt.”

Extra info 

Wat

Mensen met een migratieachtergrond opleiden tot zorgambassadeur en hen in duo laten werken met zorgprofessionals in de buurt.

Waar

Kuregem in Anderlecht en de Brabantwijk in Schaarbeek.

Wie

EVA bxl is een sociale innovator die met vernieuwende projecten inspeelt op noden in Brusselse volksbuurten.

Eva bxl zet in op

bloem sociale netwerken samenwerken toeleiding detectie buurtanalyse beleidsadvies kracht en talenten informeren en sensibiliseren

Hoe donkerder de kleur, hoe meer er wordt op ingezet.
Klik op het bloemblad voor meer informatie over deze functie.

Timing

Gestart in 2018, loopt tot 2021.

Meer weten?

Veerle Van Kets en Kamille De Backer www.evabxl.be

Steun van

ESF, met extra middelen van VGC, KBS, Vlaamse Gemeenschap (Brusselfonds)

Lees ook 
cover cahier 10

Buurtgerichte zorg is een organisatiemodel om aan iedereen in een buurt passende hulp en zorg aan te bieden.

Zorg
De acht functies van buurtzorgregie

De acht functies van buurtzorgregie

Zorg
kassa

Samen met buurtbewoners bouwen aan een zorgzame buurt waar iedereen zijn talenten kan inzetten en waardig ouder kan worden.

Zorg
Molenbeek

Een ontmoetingsplek in de buurt, waar bewoners van alle rang en stand elkaar beter leren kennen en samen activiteiten doen.

Zorg
mensen aan tafel

Thuisbegeleiding voor ouderen: medewerkers in de sociale economie bezoeken senioren thuis, helpen hen in het dagelijks leven en doen zo werkervaring op.

Welzijn
Zorg
mijn buurt

Is alles aanwezig in je buurt?

Kennis
Welzijn
Wonen
Zorg