U bent hier

Samenlevingsopbouw Brussel: "Deze crisis legt structurele problemen bloot"

Half maart, toen de corona-lockdown werd uitgevaardigd, moest Samenlevingsopbouw al zijn groepswerkingen noodgedwongen sluiten. Zij beseften meteen dat er ingrijpende maatregelen nodig waren ter bescherming van kwetsbare groepen die het moeilijk hebben om te overleven: thuislozen, mensen zonder wettig verblijf en andere mensen in armoede. Zij lanceerden dan ook meteen een oproep aan de overheid om haar verantwoordelijkheid te nemen.

Angela van de Wiel, coördinator Samenlevingsopbouw Brussel: “We namen meteen contact op met het kabinet van minister van Welzijn Beke om te overleggen hoe Samenlevingsopbouw deze kwetsbare groepen mee kan ondersteunen. We proberen zoveel mogelijk contact te houden met onze mensen, we hingen affiches op met telefoonnummers om ons te bereiken, en belden mensen op of hielden contact via WhatsApp. Al heel snel kregen we verontrustende getuigenissen van mensen die echt niet wisten hoe ze hun kinderen nog eten moesten geven. Velen zaten van dag op dag zonder werk. Ze gaan in ’t zwart poetsen, helpen op de markt of in de bouw, al deze jobs vielen weg. Ook hun sociaal vangnet is fragiel. Ze logeren vaak wisselend bij vrienden en kennissen en krijgen daar dan eten, maar ook dat viel weg. We zagen veel mensen die nergens terecht konden en bang waren hoe het verder moest.

Honger in Brussel

We zijn meteen begonnen met voedselbedelingen. We hadden daar al ervaring mee in onze werking.

Voyaach in de buurt van het Klein Kasteeltje, waar we samen met Pigment vzw onthaal voorzien  voor mensen zonder wettig verblijf. Nog voor de corona-crisis bezorgden we daar elke week een voedselpakket aan een 25-tal families zonder papieren. Die pakketten stelden we samen met overschotten die wij van de Bio-Planet krijgen. Zodra de corona-lockdown inging, ging de vraag naar voedselpakketten heel sterk de hoogte in. Inmiddels komen daar elke donderdag 160 mensen een voedselpakket halen. Ze komen op afspraak, zodat we het veilig kunnen organiseren, zonder samenscholing en met minimale contacten.

Ik kreeg al snel telefoontjes van andere organisaties zoals het CAW, waar ook veel mensen kwamen die honger hadden

De volgende stap waren voedselpakketten in de sociale woonwijk Peterbos, waar we ook een werking hebben. Voor de lockdown maakten we daar samen met buurtbewoners soep, met overschotten die we kregen van Delhaize. Ik kreeg al snel telefoontjes van andere organisaties zoals het CAW, waar ook veel mensen kwamen die honger hadden. Op den duur waren er zoveel vragen, dat we zijn gaan samenwerken met vzw Cultureghem in Anderlecht. Die werken al langer rond gezonde voeding en verzamelen voedseloverschotten op de Abattoir om gratis te verdelen. Zij hebben veel ervaring met distributie, voedselveiligheid en hygiëne, die knowhow is voor ons heel nuttig. Al bij ons eerste overleg kregen wij een overzicht met alle richtlijnen van het Agentschap Voedselveiligheid over maatregelen en houdbaarheidsdatums van goederen.

Ook Cultureghem moest heel zijn werking omgooien. Toen de wekelijkse groenten- en fruitmarkt op de Abattoir gedwongen moest sluiten, kregen zij tonnen overschotten van de marktkramers. Hun magazijnen puilden uit. Daar hebben ze meteen soep van gemaakt, om die te verdelen via organisaties voor dak- en thuislozen, senioren, vluchtelingen, enzovoort. Daarna zijn zij ook groenten en fruit beginnen aankopen bij marktkramers die door de lockdown hun waren niet meer konden verkopen. Via een versnelde procedure kregen zowel Cultureghem als Samenlevingsopbouw 10.000 euro subsidies van de Koning Boudewijnstichting voor deze bedeling van voedselpakketten aan mensen in bijzonder kwetsbare situaties.

De noden zijn gigantisch, de verhalen zijn schrijnend, maar het is wel heel mooi om zien hoeveel mensen zich aanbieden om te helpen, hoeveel solidariteit er is, er bieden zich meer vrijwilligers aan dan we nodig hebben

Zodra we met Cultureghem samenwerkten, kreeg Samenlevingsopbouw op de Abattoir een grote hangar met koelruimte als centrale opslagplaats. Die vullen we met fruit en groenten die we bij marktkramers aankopen, we halen voedsel op bij de voedselbank, en we krijgen donaties in natura. Zo kregen we bijvoorbeeld droge voeding van Makady, een bedrijf op Abattoir, Delhaize gaf ons 1.000 broden en 1.000 doosjes eieren, enzovoort. En toen de Vlaamse Administraties in Brussel op telewerken overschakelden en al hun kantines sloten, mochten wij hun ijskasten en diepvriezers gaan leegmaken. Dat was meer dan een ton voedsel. Al dat eten stockeren en sorteren wij, om het daarna te verdelen via tal van projecten. Naast onze eigen werkingen Voyaach en Peterbos gaan er pakketten naar het CAW, naar vzw Tonuso die met kwetsbare jongeren werken, het platform van Afrikaanse zelforganisaties Sankaa vzw, de straathoekwerkers van Diogènes, enzovoort. Tegelijkertijd brengt Cultureghem soep en voedselpakketten naar de daklozenwerking aan de Beursschouwburg, en hun fietskoeriers rijden heel Brussel rond om mensen thuis eten te brengen. Daarvoor hebben zij een hele vloot elektrische fietsen met grote aanhangwagentjes. Wij deden aanvankelijk onze bestellingen met een geleende camionet, nadien is de VGC bijgesprongen en komt er elke week een chauffeur van de sportdienst met een camionet met laadklep. De noden zijn gigantisch, de verhalen zijn schrijnend, maar het is wel heel mooi om zien hoeveel mensen zich aanbieden om te helpen, hoeveel solidariteit er is, er bieden zich meer vrijwilligers aan dan we nodig hebben. Met Cultureghem en Samenlevingsopbouw samen bereiken we in totaal ongeveer 1.500 mensen, en de vraag stijgt nog.

Dat mensen hun job en hun inkomen kwijt zijn, gaat nog een hele tijd doorwerken

Wij denken alleszins nog een aantal maanden door te gaan. Er dienen zich steeds meer mensen aan die in nood zitten, op den duur hebben we wachtlijsten. Daarom blijven we oproepen voor extra middelen, gewoon omdat die nodig zijn. Dat mensen hun job en hun inkomen kwijt zijn, gaat nog een hele tijd doorwerken. Wat nu een acute nood is, maakt eigenlijk een structureel probleem zichtbaar. Veel Brusselaars hebben géén reserves en een totaal gebrek aan sociale bescherming. Daarom willen we niet alleen onze energie steken in noodhulp, op termijn moeten hier maatschappelijk oplossingen voor komen. Politici mogen dit niet loslaten. We moeten hier als samenleving vooral lessen uit trekken op langere termijn. Deze crisis legt heel wat pijnpunten bloot.”

Lees ook 
studenten aan het werk

Brusselse zelforganisaties staan mee in de frontlijn. Edwige Abena over de precaire situatie van studenten met Afrikaanse roots.

Welzijn
bellen

Alle antennes van Het BuurtPensioen dragen er vandaag toe bij, om deze moeilijke tijden samen te overbruggen.

Kennis
straathoekwerker drinkt koffie

Omdat met COVID-19 de overlevingsstrategieën om aan voldoende voedsel en geld te komen niet meer werken, is de situatie op zeer korte tijd drastisch...

Welzijn
Mina (rechts) "Ontzettend veel mensen worden getroffen."

Sinds 2015 richt de zelforganisatie ADIB (Action et Dialogue Bruxelles) zich tot kwetsbare mensen in Molenbeek. Door de lock down half maart viel hun...

Welzijn
Samen rond de tuintafel in Coronatijden.

In de twee woningen van Beschut Wonen Nieuwe Thuis in Ganshoren wonen 16 mensen met een psychiatrische problematiek. Half maart viel het dagelijks leven...

afstand maakt ons sterker

Lees hier hoe de Coronacrisis het werk van de hulpverleners beïnvloedt.

Welzijn
corona-info

Nuttige informatie voor de Brusselse hulpverlener gebundeld.

Kennis
Welzijn
Wonen
Zorg
Kennis
Vrijwilligers
cover cahier 14

Dit cahier is een tijdsdocument, een getuigenis uit het voorjaar van 2020. Elk verhaal getuigt van grote veerkracht, maar ook van dieperliggende...

Kennis
Welzijn
Zorg
Nieuws 
Agenda 
Andere info